کد مطلب:293420 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:682
منشور محبّت و معرفت2
ناتوانی بشر از معرفت امام زمان (عج)
ضرورت تلاش برای شناخت امام زمان (عج)
زیان كارترینِ مردم
اخلاص در پیشگاه امام زمان (عج)
فضیلت شب نیمة شعبان
عهد و میثاق با امام زمان (عج)
ناتوانی بشر از معرفت امام زمان (عج)
مقام اهل بیت (هم) چنان مقام بزرگی است كه بزرگی اش را با عق و فكر خودمان نمی توانیم درك كنیم. در واقع عظمت خدا است كه در انوار پاك چهارده معصوم (هم) تجلّی كرده است. اگر همة انسان ها عقل هایشان را روی هم گذاشته، بخواهند پایة بلند این مقام را درك كنند، هرگز نخواهند توانست. همین قدر باید خوشحال باشیم كه خداوند متعالی، این معرفت را به ما داده است كه بدانیم آن ها در چنان مقام والایی هستند كه ما نمی توانیم بفهمیم. اگر این را باور كنیم، خودش كمال است.
همان گونه كه ذات و صفات خدا برای ما قابل شناخت نیست، صفات اولیای او را نیز نمی توانیم بشناسیم؛1 البته هیچ مخلوقی را نمی توان با خدا مقایسه كرد؛ چرا كه او فوق بی نهایت است. خدا و اولیای او تفاوت بسیاری با هم دارند؛ آن هم نه تفاوت یك درجه، آن گونه كه بعضی فكر می كنند. نمی توان گفت: وجود، درجاتی دارد كه بالاترین درجة آن خدا، و یك درجه پایین تر از آن، وجود پیامبر (ص) است؛ چرا كه فاصلة ذات اقدس الاهی با شریف ترین و والاترین مخلوقاتش نیز كه نور پاك محمد (ص) است، بی نهایت است. فاصلة نور مقدّس پیامبر (ص) با ما بی نهایت است؛ اما فاصلة او با خدا نیز نهایت ندارد. خداوند فوق مقام همة مخلوقات و از جمله، انوار معصومان (هم) است.
اگر همین اندازه بفهمیم كه از درك مقام والای ایشان ناتوانیم، باید خدا را بسیار شاكر باشیم كه چنین معرفتی به ما داده است. این حقیقت نیز به بركت تعلیم خود آن ها است وگرنه به هزاران غرور مبتلا می شدیم و خیال می كردیم خیلی چیزها را می فهمیم. در مرتبة اول، قرآن به ما فرموده است:
وَمَا أُوتِیتُم مِّن الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِیلاً.2
و جز اندكی از دانش به شما داده نشده است.
و در مرتبة بعد، خود اهل بیت (هم) فرموده اند كه مقام ما بسیار بالاتر از آن است كه شما بفهمید. به هر حال، به بركت تعلیم آن ها فهمیدیم آن ها در چنان اوجی هستند كه اگر ما هزاران سال با تندروترین مركب ها نیز حركت كنیم، به آن جا نخواهیم رسید.
ضرورت تلاش برای شناخت امام زمان (عج)
از سوی دیگر نباید چنین توهّمی پیش آید كه چون نمی توانیم بدان قلة رفیع برسیم، پس باید همه چیز را رها كنیم. همان درجه از معرفت كه به بركت آموزه ها و راهنمایی های اهل بیت (هم) قابل دستیابی است، آن قدر عظمت دارد كه تمام جهان مادّی در برابر آن بی ارزش است.
نمی گویم می توانیم به مقام معصوم (ع) برسیم؛ امّا همان مقامی كه در سایة هدایتگری این انوار پاك می توانیم بدان دست یابیم، آن قدر بزرگ است كه تمام این جهان با همة عظمتش در برابر آن، هیچ بها و ارزشی ندارد.3
زیانكارترین مردم
یادآوری این حقایق در این جهت می تواند مفید باشد كه ارزش عمرمان را بهتر بدانیم. آیا حیف نیست چنین عمری كه می تواند ما را به چنان مقام والایی برساند، برای به دست آوردن یك مشت خشت و گل یا چند پاره آهن صرف شود؟ فرض كنید كسانی كه جوانی شان را صرفِ درس خواندن، مدرك گرفتن و یافتن شغلی پردرآمد می كنند، اگر بتوانند سالی یك میلیون تومان ذخیره كنند و پس از بیست سال یك خانة بیست میلیون تومانی بخرند، حاصل عمرشان پس از چهل یا پنجاه سال تلاش و دوندگی، یك خانة چند خروار خاك و گچ و سیمان و آهن مساوی شده است.
قرآن كریم می فرماید:
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمَالًا . الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا5
بگو: آیا به شما خبر دهیم كه زیانكارترین {مردم}در كارها چه كسانی هستند؟ آن ها كه تلاش هایشان در زندگی دنیا گم و نابود شده است و با این حال می پندارند كه كار نیك انجام می دهند.
كسانی كه عمرشان صرف شد تا خوشی ها و زینت های دنیا را به دست آورند، ضرر كرده اند؛ چرا كه هرگز به آن همه زحمت ها، بی خوابی ها، غربت ها و مشكلات زندگی نمی ارزید كه در مقابلش یك مشت سنگ و آهن و سیمان و گچ به دست آید.
آری، چنین افرادی زیانكارند؛ اما چرا زیانكارترین افرادند؟!
برای این كه وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعًا. كسانی كه از اوّل می دانند، كار نادرستی را مرتكب می شوند و سرمایه و پولشان را آگاهانه به دست خودشان آتش می زنند، زیان كرده اند؛ اما زیانكارترین افراد كسانی اند كه نه تنها این آتش زدن سرمایه را خسارت نمی دانند، بلكه آن را هنر و ترقی و افتخار می پندارند. اینان خیال می كنند با این درس خواندن ها و كارهایی كه برای غیر خدا انجام می دهند، خیلی اوج گرفته اند؛ اما ناگهان متوجّه می شوند كه همه اش «هباء منثوراً؛ گردو غباری پراكنده در هوا» شده است.
اینان خسارتی دوچندان دارند؛ هم سرمایه را از دست داده اند و هم آرزوها و آرمان هایی كه داشتند، برباد رفته است. پنداشتند با این اعمالشان نزد خدا عزیز، و بر اثر این كارها، نور چشم امام زمان (عج) می شوند؛ اما بعد آشكار شد كه نه تنها هیچ كدام از این اعمال پذیرفته نشده، بلكه سقوطشان را نیز در پی داشته است. این، زیان دو چندان است؛ چرا كه می انگارند كارهای خوبی انجام داده اند؛ اما درخواهند یافت كه همه اش ضرر بوده است.
اخلاص در پیشگاه امام زمان (عج)
اگر آدمی با اختیار خویش می تواند راه درست را برگزیند، چرا كاری نكند كه لحظه لحظة عمرش باعث سعادت شود و هر نفس كشیدنش او را بالا ببرد. مگر راه بسته است؟!
همة انبیا و اولیا آمده اند تا ما را بدین صراط مستقیم نزدیك كنند؛ راهی را به ما نشان دهند كه با هر گامی در آن، ترقّی كنیم؛ هر نفسی كه می كشیم، پرواز كنیم؛ هر روزی كه از ما بگذرد، مقامی را به دست آوریم.
فهمیدن این حقیقت، خود نعمتی است كه به بركت اهل بیت (هم) نصیب ما شده. حال كه زیانكاری خویش را در كارهای غیرخدایی دریافتیم، باید بیش تر مراقب گفتار و رفتار خود باشیم. نیت ها و كارهایمان را برای خداوند خالص، و این حقیقت را همواره به یكدیگر یادآوری كنیم.
به فرمودة قرآن، همة ما انسان ها در زیان و خسارتیم، مگر كسانی از ما كه ایمان و عملی خالص داشته باشند و دیگران را نیز به راه حق و حقیقت سفارش كنند:
إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ 5
سوگند به عصر كه انسان ها همه در زیانند، مگر كسانی كه ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند و یك دیگر را به حق و استقامت بر آن سفارش می كنند.
ما كه اكنون پایمان لب گور است و این خسارت را به خوبی احساس می كنیم، جا دارد به شما كه هنوز در دوران جوانی به سر می برید، یادآوری كنیم تا به مصیبت ما گرفتار نشوید. زودتر خودتان را بیابید و بپایید و نیّت هایتان را خالص كنید. اگر از امام زمان (عج) دم می زنید، به واقع از روی محبّت و اخلاص باشد. اگر خودتان را خدمتگزار او می شمرید، بكوشید به گونه ای رفتار كنید كه او بپذیرد.
اگر چنین نكنیم، خسارت دیده ایم. این راه، راهی باز و هموار، و جاده ای روشن و آشكار است؛ اما ما چشمانمان را می بندیم؛ انگار كه نمی دانیم چه باید كرد. مگر انسان به بركت این شب ها و اوقات محترم مقداری به خود بیاید و توجّه یابد كه غیر از این اسباب عادی و رفتارهایی كه با آن ها انس گرفته ایم، مسائل دیگری نیز در كار است.
فضیلت شبِ نیمه شعبان
شب نیمة شعبان، یكی از شب های قدر شمرده می شود. پیامبر اكرم (ص) در روایتی فرموده است:
شب نیمة شعبان در حال استراحت بودم كه جبرائیل مرا صدا زد. بلند شوم و به قبرستان بقیع رفتم. جبرئیل خطاب به من گفت: ای رسول خدا! می دانی امشب چه شبی است؟ امشب شبی است كه اگر كسی از اشقیا باشد و از خدا كمك بخواهد، خدا نامش را از شمار اشقیا محو می كند و در زمرة شهدا می نویسد. امشب شبی اتس كه درهای آسمان به روی بندگان باز می شود: باب التوبه، باب الرضوان، باب الإحسان، باب المغفره و ... .6
قدر امشب را بدانید و آن را به عبادت احیا كنید. ساعات این شب را غنیمت بشمارید. روایات فراوانی دربارة اعمال این شب وارد شده است. از جملة آن اعمال، صد ركعت نماز با هزار قل هوالله است كه در هر ركعت بعد از حمد 10 بار خوانده می شود. شما كه جوانید و انرژی دارید، فرصت را غنیمت بشمارید. كار سختی نیست. مقایسه كنید كه اگر امشب، شب امتحان بود و احتمال داشت كه فردا در امتحان رد بشوید، آیا حاضر بودید امشب را تا صبح درس بخوانید تا تحصیل یك سالتان هدر نرود؟ به طور قطع ارزش این نماز و دیگر عبادت های امشب، از درس خواندن شب امتحان كم تر نیست.
عهد و میثاق با امام زمان (عج)
عزیزان! بیایید فرصت را غنیمت بشماریم و ارتباطمان را با خدا و اولیای او قوی تر كنیم. از خدا بخواهیم توفیق دهد عهد و میثاقی جدّی با امام زمان (عج) ببندیم. بگوییم آقا! ما می خواهیم نوكر و خدمتگزار شما باشیم. به طور جدی می پذیریم كه در این راه نقص داریم و لایق نیستیم؛ اما شما از خدا بخواهید كه این لیاقت و توفیق را به ما بدهد تا در راه شما گام برداریم و به گونه ای سیر كنیم كه شما بپسندید!
گمان نمی كنم كسی از روی صدق و خلوص قلبی با امام زمان (عج) چنین قراری بگذارد و از همان لحظه، مشمول امدادها و عنایت های ویژة حضرت نشود. با این كه خودم لیاقتش را ندارم، ایمان دارم كه اگر شما این پیمان را به زبان هم نیاورید، او می شنود و فوراً هم پاسخ می دهد؛ آن گاه ورق عوض می شود و اگر تا به حال، تاریكی هایی در زندگی ما بود، از همین جا عوض می شود.
هدیه ای كه تقدیم امام زمانمان (ارواحناه فداه) می كنیم، باید بهترین سرمایه ها و داریی های ما باشد. برای خدمت به امام زمان (عج)، باید بهترین اوقات و سرمایه هایمان را هزینه، و جوانی خویش را در این راه فدا كنیم و لحظه ای از خدمتگزاری و جلب رضایت حضرت غافل نشویم. اگر در همین لحظه، به شما جواز شرفیابی به محضر امام زمان (عج) را عطا كنند، آیا برای هدیه به حضرت تكه نانی خشكیده یا لباسی وصله دار می برید یا بهترین دارایی خویش را به محضر مقدّسش هدیه می كنید؟!
آنان كه می خواهند فرزندانشان را به پیشگاه خداوند متعالی و امام زمان (عج) هدیه كنند تا افتخار وراثت پیامبران نصیبشان شود، باید بهترین، مستعدترین و پاك سرشت ترین فرزندان خویش را برای این راه برگزینند و در تشویق ایشان از هر راهی بكوشند و از هیچ مساعدتی برای تربیت و رشد ایشان آن ها فروگذار نكنند.
پی نوشت
1.قال الصادق (ع): «لایقدر الخلائق علی كنه صفة الله عزوجل، فكما لایقدر علی كنه صفة الله عزوجل فكذلك لایقدر علی كنه صفة رسول الله، و كما لایقدر علی كنه صفة الرسول فكذلك لایقدر علی كنه صفة الإمام...؛ مردم، از پی بردن به كنه صفت خداوند ناتوانند و همانگونه كه از پی بردن به گوهر صفت خدا عاجزند، توانِ فهمِ حقیقتِ صفتِ رسول الله را نیز ندارند و همان سان كه از دریافتِ كنه صفت رسول عاجزند، از درك ژرفای صفتِ امام نیز دور و بی بهره اند و...» (علامه مجلسی، بحارالانوار، ج67، ص 65)
2.اسراء (17)،85.
3.یكی از عارفان دربارة مقام والایی كه مؤمنان واقعی می توانند بدان دست یابند، می گوید: «اگر آسمان ها، زمین، عرش الاهی و هر آن چه در آن ها است، هزار هزار مرتبه درگوشه ای از زوایای قلبِ مؤمنِ عارف جای گیرد، قلب او هیچ احساس تنگی و سنگینی از آن نخواهد كرد». (ر.ك: قیصری، شرح قصوص الحكم، ص195)
4.كهف (18)،104
5.عصر (103)،2و3.
6.«... تفتح فیها أبواب السماء فیفتح فیها أبواب الرحمة و باب الرضوان و باب المغفرة و باب الفضل و باب التوبه و باب النعمة و باب الجود و باب الإحسان...». (علامه مجلسی، بحارالانوار، ج98، ص413، باب30، ح1)